بازگشت
پیمان ستراتیژیک: ادامۀ مذاکرات پوشیده و نگرانی ها
ایمل خان فیضی ایمل خان فیضی

                                                                                                             13.06.2011

امریکا بعد از2014 احتمالاً حد اقل از پنج پایگاه در نقاط مختلف افغانستان برای حضور نیروهای خاص نظامی، کارکنان استخباراتی، وسایل و تجهیزات نظامی خود کار خواهد گرفت. برعلاوۀ نگرانی های کشور های منطقه، افغان های بیشتراً داخل کشور تشویش های دیگری دارند.   در کنترول نگهداشتن بُعد منطقه ئی و داخلی قضیه، حکومت کابل را روی موضوع تداوم همکاری های نظامی با امریکا بعد از 2014 دریک تنگنای سیاسی قرار داده است که اندک لغزیدن باعث سوق کشور بسوی ادامۀ بحران امنیتی خواهد بود.

 

به اساس گزارش های خبری، باوصف آنکه هیلری کلینتن اخیراً اظهار داشت که کشورش خواهان هیچگونه "لشکرگاه های دائمی در افغانستان" نیست، ولی مذاکرات پوشیده روی یک توافق نظامی درازمدت میان کابل و واشینگتن هنوزهم ادامه دارد.[1]

مدتِ بیشتر ازیک ماه میشود که مذاکراتِ تحت نام پیمان همکاری های ستراتیژیک میان دو کشور جریان دارد که به اساس آن واشینگتن در نظردارد تا بعد ازسال 2014 به "حضورعساکر، جواسیس و قوای هوای" خود در کشور جنگ زده (افغانستان) ادامه دهد.

روزنامۀ گاردین خبر میدهد که مذاکره کنندگان امریکائی در جریان همین ماه برای یک گفت وگو تازه در این زمینه به کابل سفر خواهند کرد. حکومت کابل میگوید که اولین مسودۀ پیمان همکاری های ستراتیژیک امریکا توسط حکومت رد شده است و بجای آن یک مسودۀ دیگراز سوی آنها با یک لست ازمطالبات خاص جانب افغانی (چون تجهیز قوای هوای افغان...)، دو هفته قبل به واشینگتن فرستاده شده است.

گفته میشود که بعد از سال 2014 احتمالاً حد اقل از پنج پایگاه در نقاط مختلف افغانستان برای حضور نیروهای خاص امریکائی، کارکنان استخباراتی، وسایل و تجهیزات نظامی آنکشور کارگرفته خواهد شد.

استدلال مشاورین حکومت رئیس جمهور کرزی، خاصتاً رنگین دادفر سپنتا، در دفاع از چنین یک پیمان نظامی با امریکا براینست که حضور نظامی درازمدت امریکا در خاک افغانستان میتواند افغانستان را از چنگال همسایگانش در آمان نگهدارد.

مذاکرات روی همکاری های ستراتیژیک درازمدت میان کابل و واشینگتن کشور های منطقه را سخت نگران کرده است، زیرا احتمالات قوی ای وجود دارد که امریکا در آینده ازحضور و امکانات نظامی خود در افغانستان علیه کشور های منطقه استفاده نماید.

مشاور امنیتی رئیس جمهور کرزی، رنگین دادفر سپنتا، به روزنامۀ گاردین گفته است که: ما هرگز اجازه نخواهیم داد تا از خاک افغانستان علیه کشور های دیگر استفاده شود. این درحالیست که هلیکوپتر های امریکائی که از آنها در حمله برمنزل اقامت ا.ب.ل، در اپیت آباد پاکستان کارگرفته شد، از خاک افغانستان پرواز نموده بودند. شاید بعضی ها به این فکر شوند که هدف امریکا درحملۀ یاد شده یک هدف مشروع بود، ولی در شرایط حاضرمنافع و اهداف سیاسی کشورهای منطقه وامریکا در تضاد قرار دارند که در نتیجه آن اهداف مشروع یک کشور میتواند برای دیگرای نامشروع باشد. مقامات دولتی روسیه قبلاً مستقیماً اظهار داشته اند که "ایالات متحدۀ امریکا و متحدین آن در حال رقابت کردن برای نفوذ در این منطقۀ غنی از انرژی با روسیه اند."

کشور های رقیب امریکا در منطقه میدانند که "افغانستان بدلیل موقعیت خود نزدیک به ذخایر نفت و گاز ایران، آسیای میانه، دریای کاسپین و خلیج فارس، از اهمیت خاص ستراتیژیک برخوردار است."

ضمیرکابولف، سفیر اسبق روسیه در افغانستان طی مصاحبۀ با نگارنده اظهار داشت که برای امریکا "ایجاد پایگاه های قوی نظامی، نه تنها برای افغانستان بلکه برای مقاصد ماوراء از افغانستان است."

نگرانیهای کشورهای منطقه یک بُعد موضوع است. علی رغم نظریات برخی ها که گویا لشکرگاه های درازمدت امریکا برای افغانستان مفاد اقتصادی نیز دارند و افغانستان را بسوی جهانی شدن میکشاند، افغان های بیشتراً داخل کشور این تشویش ها را دارند که آیا حضور نظامی امریکا بعد از سال 2014 قوانین داخلی کشور را احترام خواهد گذاشت؟ آیا عملیات خود سرانۀ نیروهای نظامی امریکا، تلاشی منازل، بمباران خانه ها، گرفتاری های ناحق مردم هنوز هم ادامه خواهند داشت؟ آیا "حکومت ها یا قدرت های موازی" در تقابل با حکومت کابل هنوز هم وجود خواهند داشت...؟ امروز طیارات جنگی قدرت های غربی هر لحظه میتوانند ازپایگاه های نظامی خود در خاک افغانستان برخاسته اهداف دلخواه شانرا در داخل افغانستان بمبارد نمایند. تیم پنج هزارنفری سی.آی.ای فعال در افغانستان میتواند درهرنقطۀ کشور خودسرانه علمیات نماید...

این همه پرسش ها واقعاً نگران کننده است، اما دولت امریکا تلاش خواهد کرد تا پیمان ستراتیژیک نظامی خود را با افغانستان امضاء نماید، با وصف اظهارات اخیر خانم کلینتن. اگرچه گفتۀ هیلیری کلینتن بجاست که واشینگتن خواهان "هیچگونه پایگاه های نظامی دائمی در افغانستان" نیست. بلی،  لشکرگاه های "دائمی" نه ولی لشکرگاه های "درازمدت"، زیرا پایگاه های نظامی امریکا در جهان دائمی نمیباشند.  ولی حکومت افغانستان باید با درکِ حقایق درونی کشورکه بعضی از آنها در فوق ذکر گردید، با موضوع "همکاری های ستراتیژیک" برخورد نماید. حکومت افغانستان باید نگرانیهای قدرت های منطقه را نیز در محاسبه خود از اوضاع، در نظر داشته باشد. هیچ افغان ای وطندوست مداخلات کشورهای همسایه و یا منطقه را در امور داخلی خود نمیخواهد ولی عکس العمل های قدرت های منطقه ئی که درنتیجۀ سیاست های امپریالیست قدرت های رقیب بمیان میآیند، را نیز نباید نادیده گرفت.

   در کنترول نگهداشتن هر دو بُعد قضیه، حکومت کابل را روی موضوع تداوم همکاری های نظامی با امریکا دریک تنگنای سیاسی قرار داده است که اندک لغزیدن باعث سوق کشور بسوی ادامۀ بحران امنیتی خواهد بود.

 


June 14th, 2011


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات